سنگ هاي سيستم ادراري در سگ و گربه

سنگ هاي سيستم ادراري در سگ و گربه 

سنگ هاي سيستم ادراري يا واژه ی آشنای سنگ کليه به طور کلي به وجود سنگ يا کريستال در کليه، مجاري ادراري و مثانه اطلاق مي شود.
سنگهاي سيستم ادراري يکي از مشکلات بسيار مهمي است که در حيوانات خانگي به خصوص سگ ها و گربه ها ايجاد مي شود ومي توانند باعث درد و ناراحتي هنگام دفع، عفونت هاي ادراري و يا انسداد شوند، به همين علت لزوم دانستن علايم، علل ايجاد و پيشگيري از آنها براي صاحبين گرامي بسيار اهميت دارد.

علايم و نشانه ها:
سنگهاي ادراري معمولا سايز کوچک دارند، اما با گذشت زمان مي توانند تعداد و يا اندازه آنها افزايش يابد. به همين علت در اوايل تشکيل مي توانند بي علامت باشند. علائم براساس سايز و محل قرارگيري آن متفاوت است. برخي ازين علايم که مي تواند توجه صاحبين را جلب کند شامل موارد زير است:
وجود خون در ادرار
تلاش مکرر براي ادرار کردن بدون توليد ادرار زياد
زور زدن به هنگام ادرار کردن
تغيير رنگ ادرار
ليس زدن اطراف ناحيه تناسلي
ناله هنگام ادرار کردن
ادرار منقطع
اين علائم باليني را مي توان در ساير بيماري هاي مجاري ادراري (مثلاً عفونت يا تومور) نيز مشاهده کرد ، بنابراين تشخيص سنگ ادراري بايد با اشعه ايکس يا سونوگرافي تأييد شود.

علت هاي تشکيل سنگ هاي ادراري:
سنگ مثانه مجموعه اي از مواد معدني و ساير مواد است. 
بيشتر سنگهاي مثانه در سگها از استروويت ، اگزالات کلسيم ، اورات يا کريستالهاي سيستين ساخته مي شوند. در بسياري از موارد ، نوع کريستال ها را مي توان در نمونه ادرار زير ميکروسکوپ مشاهده کرد.
از جمله علل مي توان به رژيم غذايي نامناسب، عفونت هاي مکرر ادراري و ژنتيک اشاره کرد.
به طور مثال ميزان کم و يا زياد کلسيم هر دو مي توانند باعث ايجاد سنگ ادراري شود و به همين دليل ميزان مناسب کلسيم در غذا الزامي است و این دلیل مهمی است که چرا غذای مخصوص سگ ها و گربه (خشک و کنسروی) نسبت به غذای تهیه شده در خانه ارجحیت دارد.
pH  و ميزان مواد معدني ادرار ارتباط زيادي با رژيم غذايي دارد و در تشکیل سنگ های ادراری نقش مهمی ایفا می کند.

تشخيص:
با اخذ يک شرح حال کامل و معاينه فيزيکي توسط دامپزشک شک به وجود سنگ و يا کريستال ادراري ايجاد و با انجام رادیوگرافي و يا سونوگرافي تاييد مي گردد. سپس آزمايش خون و ادرار نيز مي تواند جهت روند درمان کمک کننده باشد. 

 درمان:
درمان بر اساس عوارض ايجاد شده و علايم بيماري، از اصلاح رژيم غذايي، مصرف آب، درمان دارويي، جراحي و extracorporeal shock wave lithotripsy (ESWL) یا سنگ شکنی با امواج که کمتر رایج است، متفاوت خواهد بود.

پيشگيري:
رژيم غذايي: نقش مهمي در جلوگيري از بازگشت سنگ ها ايفا مي کند. غذاهاي خانگي، گوشت هاي قرمز و سفيد، فست فود ها و غذاهاي غني از مواد معدني و املاح در سگ ها و گربه ها نبايد به صورت روتين و به عنوان غذاي اصلي استفاده شود.
غذاي خشک مخصوص (urinary) بر اساس سن و وزن حيوان، مانع از تشکيل کريستال هاي استروويت ، اگزالات کلسيم ، اورات و سيستين مي شود.
 آب: تشويق به مصرف آب نيز مهم است زيرا احتمال تشکيل کريستال در ادرار رقيق کمتر است. براي نوشيدن ميزان کافي آب مي توان از انواع کنسرو شده غذاها استفاده کرد. افزودن طعم دوست داشتني به آب، کاسه هاي آب متعدد و يا ايجاد يک جريان آب جاري نيز مي تواند کمک کننده باشد.